Uchwała Nr XXII/148/13 Rady Rady Gminy w Imielnie z dnia 14 czerwca 2013 roku
w sprawie przyjęcia Programu Wspierania Rodziny na lata 2013 – 2015 dla Gminy Imielno
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 r. Dz. U. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm. ) oraz art. 176 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wsparciu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 135 z późn. zm.) Rada Gminy w Imielnie uchwala, co następuje:
§ 1
Przyjmuje się do realizacji Program Wspierania Rodziny na lata 2013 – 2015 dla Gminy Imielno stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.
§ 2
Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Imielno.
§ 3
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Rady Gminy
Stanisław Kukuryk
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXII/148/13 Rady Gminy w Imielnie z dnia 14 czerwca 2013 roku
Program Wspierania Rodziny na lata 2013 – 2015 dla Gminy Imielno
I. WSTĘP
Program Wspierania Rodziny na lata 2013-2015 dla Gminy Imielno zwany dalej „Programem” opracowany został w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jednolity Dz. U. z 2013r., poz. 135).
Rodzina jest podstawową komórką społeczną oraz naturalnym środowiskiem wychowawczym zapewniającym prawidłowy rozwój wszystkich jej członków, w szczególności dzieci. Obowiązkiem gminy jest dbanie o dobro swoich mieszkańców, a co za tym idzie wspieranie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych i nie potrafiących pomyślnie rozwiązać swoich sytuacji kryzysowych.
Wśród czynników, które składają się na dezintegrację rodziny, wymienić należy: niski poziom kulturalny, intelektualny oraz moralny dorosłych, niezaradność życiowa członków rodziny, brak stabilizacji zawodowej i materialnej, niewydolność wychowawczą rodziców i zaniedbywanie obowiązków opiekuńczych względem dzieci, a także alkoholizm jednego lub obojga rodziców, karalność sądową, przejawy psychopatii, maltretowanie oraz znęcanie się nad dzieckiem. Zazwyczaj niekorzystne sytuacje w rodzinie współwystępują ze sobą.
W myśl w/w ustawy na jednostki samorządu terytorialnego nałożony został obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej. Obowiązek ten jednostki samorządu terytorialnego realizują w szczególności we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, Policją, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi.
Podstawą do rozwiązywania problemów społecznych jest wsparcie rodziny w odbudowywaniu prawidłowych relacji w rodzinie oraz we właściwym wypełnianiu ról społecznych przez jej członków. Wsparcie rodziny powinno być w miarę możliwości wczesne i mieć charakter profilaktyczny. Priorytetem wspierania rodziny jest zapewnienie odpowiednich warunków rozwoju dzieci, młodzieży oraz kształtowanie wartości i norm związanych z ich wychowaniem.
Zgodnie z art. 176 cytowanej ustawy działania realizowane przez samorząd gminny to:
1) opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny;
2) tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny;
3) tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez:
a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,
b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,
c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci;
4) finansowanie:
a) kosztów szkoleń dla rodzin wspierających,
b) podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,
c) kosztów związanych z udzielaniem pomocy, ponoszonych przez rodziny wspierające;
5) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku proadopcyjnym;
6) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego;
7) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy;
8) przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji o powstałych zaległościach z tytułu nieponoszenia przez rodziców opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej.
II. PODSTAWA PRAWNA
1. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jednolity Dz. U. z 2013r., poz. 135)
2. Ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej(Dz. U. z 2009r., Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.),
3. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005r, Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.),
4. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007r., Nr 70, poz. 473 z późn. zm.),
5. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. z 2012r., poz. 124 z późn. zm.).
III. DIAGNOZA
Pod opieką Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Imielnie aktualnie znajduje się 342 rodzin, z czego 240 stanowią rodziny z dziećmi. W rodzinach tych wychowuje się 489 dzieci.
Tabela nr 1. Struktura rodzin z dziećmi objętych pomocą GOPS
| Liczba dzieci w rodzinie | Liczba rodzin | Liczba osób w rodzinach |
| 1 | 88 | 297 |
| 2 | 97 | 407 |
| 3 | 32 | 165 |
| 4 | 12 | 76 |
| 5 | 6 | 43 |
| 6 | 3 | 25 |
| 7 i więcej | 2 | 19 |
Główną przesłanką przyznania świadczeń z pomocy społecznej jest niepełnosprawność. Poniższy wykres przedstawia powody przyznania świadczeń z pomocy społecznej dla rodzin przez GOPS w Imielnie.
Rysunek 1- Przesłanki uprawniające do korzystania ze świadczeń pomocy społecznej -rodziny.
Dane dotyczące liczby rodzin zastępczych i umieszczonych w nich dzieci z Gminy Imielno z podziałem na typy rodzin, które obrazuje poniższa tabela, uzyskano z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Jędrzejowie. Obserwujemy tendencję spadkową w umieszczeniu dzieci z rodzin z problemami opiekuńczo-wychowawczymi w rodzinach zastępczych i placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
Tabela nr 2. Liczba rodzin zastępczych i liczba dzieci w nich umieszczonych.
| Rok | Rodzina zastępcza spokrewniona | Rodzina zastępcza niespokrewniona | Rodzina zastępcza zawodowa wielodzietna | Pogotowie rodzinne | Rodzinne domy dziecka | razem |
| Liczba rodzin | Liczba dzieci | Liczba rodzin | Liczba dzieci | Liczba rodzin | Liczba dzieci | Liczba dzieci | Liczba dzieci | Liczba rodzin | Liczba dzieci |
| 2009 | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 2 |
| 2010 | 2 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | 5 |
| 2011 | 2 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | 5 |
| 2012 | 2 | 4 | 1 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 3 | 7 |
Źródło: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Jędrzejowie
IV. CELE PROGRAMU
1. Cel główny: Wsparcie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych.
2. Cele szczegółowe:
1) Poprawa funkcjonowania rodziny oraz warunków socjalnych rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym.
2) Zapewnienie szczegółowej ochrony dzieciom w rodzinach zagrożonych.
3) Umożliwienie powrotu dzieciom z pieczy zastępczej do rodzin biologicznych.
3. Działania:
Do realizacji założonych celów będą prowadziły następujące działania, których wybór zostanie poprzedzony szczegółową analizą sytuacji danej rodziny,
- uprzedzające (m.in. diagnoza, informacja, edukacja) mające na celu wzmocnienie roli i funkcji rodziny,
- interwencyjne,
- wspierająco-terapeutyczne (m.in. rozwijanie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych, pomoc w integracji rodziny, dążenie do reintegracji),
- socjalne,
- przeciwdziałanie marginalizacji i degradacji społecznej rodziny,
- edukacyjne, podnoszące umiejętności zawodowe osób zajmujących się pomaganiem rodzinom.
Powyższe działania będą prowadzone w formie pracy z rodziną.
V. REALIZATORZY I PARTNERZY PROGRAMU
1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Imielnie
2. Gminna Komisja Profilaktyki i Rozwiązywania Programów Alkoholowych w Imielnie
3. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Jędrzejowie
4. Policja
5. Poradnia Pedagogiczno-Psychologiczna
6. Placówki Oświatowe
7. Poradnie Rodzinne
8. Sąd Rodzinny
9. Powiatowy Urząd Pracy
10. Placówki Służby Zdrowia
11. Zespół Interdyscyplinarny
12. Rodzinny Punkt Informacyjno – Konsultacyjny ds. Uzależnień i Przemocy.
VI. ZADANIA I REALIZACJA GMINNEGO PROGRAMU WSPIERANIA RODZINY NA LATA 2013-2015
1.Cel – Poprawa funkcjonowania rodziny oraz warunków socjalnych rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym.
| Zadania | Realizatorzy/partnerzy | Planowany termin realizacji |
| Konsultacje i poradnictwo specjalistyczne dla rodziców. | GOPS, GKRPA, PCPR, . Rodzinny Punkt Informacyjno – Konsultacyjny ds. Uzależnień i Przemocy | 2013-2015 |
| Opracowanie i wdrażanie projektów i programów profilaktyczno-edukacyjnych dla rodzin i dzieci. | Szkoły, GOPS, GKRPA, stowarzyszenia-organizacje realizujące programy profilaktyczne, PCPR | 2013-2015 |
| Kierowanie osób uzależnionych na leczenie za pośrednictwem GKPiRPA w Imielnie. | GOPS, GKRPA, Szkoły, Poradnie ds. uzależnień, Policja | 2013-2015 |
| Włączenie Zespołu Interdyscyplinarnego w rozwiązywanie problemu przemocy w rodzinie. | Urząd Gminy , GOPS, Policja, Kuratorzy, GKPRA, Ośrodek Zdrowia | 2013-2015 |
| Kształcenie u rodziców właściwych postaw wychowawczych zgodnych z normami i wartościami społecznymi. | GOPS, Poradnia Rodzinna, rodziny wspierające, Szkoły | 2013-2015 |
| Zapewnienie rodzinie wsparcia i pomocy asystenta rodziny. | GOPS, Sąd Rodzinny | 2013-2015 |
| Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników pomagających rodzinie przez udział w szkoleniach specjalistycznych. | GOPS, Szkoły, Zespół Interdyscyplinarny | 2013-2015 |
| Organizowanie grup wsparcia, w tym rodzin wspierających i najbliższych członków rodziny. | GOPS, rodziny wspierające | 2013-2015 |
2. Cel – Zapewnienie szczegółowej ochrony dzieciom w rodzinach zagrożonych
| Zadania | Realizatorzy/partnerzy | Planowany termin realizacji |
| Zapewnienie pomocy usługowej dla rodzin z dziećmi, w tym opiekuńczych. | Pracownicy socjalni, GOPS, . Rodzinny Punkt Informacyjno – Konsultacyjny ds. Uzależnień i Przemocy | 2013-2015 |
| Objęcie dzieci indywidualną terapią psychologiczno-pedagogiczną (szkoła, poradnia). | Poradnia Pedagogiczno-Psychologiczne, pedagodzy szkolni | 2013-2015 |
| Kierowanie dzieci na kolonie i obozy realizujące programy przeciwdziałania uzależnieniom. | GKRPA, Kuratorium Oświaty, PCPR, GOPS, Szkoły | 2013 - 2015 |
| Kształtowanie systemu wartości u dzieci z rodzin dysfunkcyjnych. | Nauczyciele, Pedagodzy, Wychowawcy | 2013-2015 |
| Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny przeżywającej trudności. | Pracownicy socjalni, Asystent rodziny, Kurator, Pedagog, Wychowawca | 2013-2015 |
3. Cel – Umożliwienie powrotu dzieciom z pieczy zastępczej do rodzin biologicznych.
| Zadania | Realizatorzy/partnerzy | Planowany termin realizacji |
| Utrzymanie osobistych kontaktów dzieci z rodzicami z wyjątkiem przypadków, w których sąd zakazał takich kontaktów | GOPS, PSPR, Sad Rodzinny | 2013-2015 |
| Udzielenie pomocy rodzicom biologicznym w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej | PUP, GOPS | 2013-2015 |
| Opracowanie we współpracy z rodziną biologiczną planu pracy, który jest zbieżny z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej | PCPR, GOPS, rodzice biologiczni | 2013-2015 |
| Wsparcie finansowe rodzin dostosowane do bieżących potrzeb | GOPS | 2013 – 2015 |
| Pomoc rodzinom w prawidłowym prowadzeniu gospodarstwa domowego | GOPS, rodziny wspierające, Sąd, PCPR | 2013-2015 |
| Angażowanie rodziców do ponoszenia współodpowiedzialności za sprawy dziecka (wybór szkoły, zawodu, doping do nauki, do poprawy zachowania) | Szkoła, GOPS, PCPR | 2013-2015 |
VII. ADRESACI PROGRAMU
Odbiorcami programu są rodziny zamieszkałe na terenie Gminy Imielno, w których istnieje problem alkoholizmu, bezrobocia, lub problemy opiekuńczo-wychowawcze i dzieci zagrożone są umieszczeniem poza rodziną w pieczy zastępczej, bądź też takie rodziny, gdzie dzieci zostały już umieszczone w placówkach bądź rodzinach zastępczych i należy czynić działania w kierunku „naprawiania rodziny” i umożliwienia ich powrotu do domu rodzinnego
VIII. CZAS REALIZACJI PROGRAMU
Realizacja Gminnego Programu Wspierania Rodziny zaplanowana została na lata 2013-2015. Jest on dokumentem otwartym, może podlegać okresowej weryfikacji, modyfikacji i uzupełnieniu.
IX. EWALUACJA PROGRAMU
Ewaluacja programu będzie oparta na gromadzeniu, analizie i interpretacji danych. Zostaną one pozyskane poprzez bezpośrednią rozmowę, obserwację lub telefoniczny kontakt z rodzicami biologicznymi, opiekunami pieczy zastępczej, środowiskiem sąsiedzkim, pracownikami instytucjonalnych form pomocy rodzinie.
Wskaźniki osiągnięcia poszczególnych celów szczegółowych:
- liczba udzielonych porad przez specjalistów,
- liczbę realizowanych projektów i programów profilaktyczno-edukacyjnych dla rodzin/dzieci,
- liczba rodzin wymagających wsparcia,
- liczba osób uzależnionych, skierowanych na leczenie,
- liczba osób uzależnionych, które podjęły leczenie,
- liczba osób uczestniczących w terapii dla sprawców i ofiar przemocy,
- liczba rodziców świadomych właściwych postaw wychowawczych,
- liczba rodzin, którym przyznano asystenta,
- udział asystentów rodziny w szkoleniach podnoszących ich kwalifikacje,
- liczba rodzin wspierających zaangażowanych w pomoc dzieciom z rodzin zagrożonych,
- liczba dzieci objętych terapia psychologiczno-pedagogiczną,
- liczba dzieci uczestniczących w zajęciach organizowanych przez placówki wsparcia dziennego,
- liczba rodzin wymagających wsparcia w formie usługowej,
- liczba dzieci, którym zapewniono udział w zajęciach edukacyjnych, w tym z elementami przeciwdziałania uzależnieniom, połączonych z wypoczynkiem,
- liczba dzieci znających społecznie akceptowany system wartości,
- liczba dzieci utrzymujących kontakty z rodzicami biologicznymi do ogółu dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej,
- liczba osób, które podjęły zatrudnienie,
- liczba rodzin wydatkujących otrzymane wsparcie zgodnie z przeznaczeniem,
- liczba rodzin, które nabyły podstawy prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego,
- liczba rodzin biologicznych dziecka, z którymi zrealizowano plan pracy zbieżny z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej,
- liczba dzieci powracających do rodziny naturalnej,
- liczba rodzin biorących udział w treningach rodzicielskich.
Uzyskane dane pozwolą na ocenę wartości programu oraz pomogą w dalszym planowaniu, realizacji i rozwoju jego działań. Ewaluacja będzie miała charakter usprawniający i wskazujący kierunki ewentualnych zmian w zapisach programowych. Pozwoli na sprawdzenie efektywności i skuteczności przyjętych założeń oraz sposobu wydatkowania środków przeznaczonych na ich realizację.
X. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU
Źródła finansowania zadań określone będą w uchwale budżetowej na rok 2013, 2014, 2015.
Dział 852
Rozdział 85204 – rodziny wspierające, rodziny zastępcze
Rozdział 85201 – placówki opiekuńczo – wychowawcze § 3110
Rozdział 85206 – asystent rodziny.
Zgodnie z art. 197 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej istnieje możliwość otrzymania dotacji celowych z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych z zakresu realizacji zadań wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej do wysokości 50% wydatków przeznaczonych na realizację zadania. W przypadku środków przychodzących z programów rządowych wysokość dotacji nie może przekroczyć 70% wydatków.
XI. SPOSÓB KONTROLI REALIZACJI
1. W terminie do dnia 31 marca każdego roku Wójt Gminy składa Radzie Gminy roczne sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny oraz przedstawia potrzeby związane z realizacja zadań.
2. Sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich wojewodzie w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Przygotowała Maria Koźmińska
Kierownik GOPS
